Column- Groots denken

Hoe groots mag je denken als je plannen maakt voor de toekomst? En wat heeft de toekomst allemaal te bieden waarop wij kunnen inspelen? Of is het andersom? Wij maken tenslotte toekomst.

Wij zijn goed in het maken van plannen binnen wat er allemaal al bestaat en al eens is gedaan. We haken aan bij wat er is, bij wat we kennen en kunnen en kopiëren erop los. Wij zetten in op haalbare zaken op de korte termijn en baanbrekende zaken zijn aan de meesten niet besteed. Iets nieuws bedenken is dan ook lastig, want wat is er nog niet uitgevonden, bedacht, opgezet, in kannen en kruiken of uitgekauwd? Het moet toch een keer ophouden met de inventiviteit. Bovendien: alles kost geld. En als het resultaat niet (snel) zichtbaar is, of al eerder is bewezen, ‘krijgen we het er niet door’.

Van lotje getikt
Een handjevol mensen maakt plannen, heeft ‘gekke’ ideeën, bewandelt baanbrekende paden waarvan het gros van de mensen de rillingen krijgt. Wellicht zelfs met een vinger op hun voorhoofd wijzend. Van lotje getikt.

Richard Branson van Virgin is daar een voorbeeld van. Kennedy wilde een man op de maan en Branson biedt anno nu reisjes in de ruimte aan. We hebben nu ook een ruimtereisbureau, Your Galaxy, waar je deze reis kunt boeken. Begin september kon je luisteren naar de Amerikaanse Marsverkenner Curiosity, want die zond een nieuw nummer – ‘Reach for the Stars’ van artiest will.i.am – uit. Wie had dat bedacht, hoe heb je daar anderen warm voor gekregen, wie zag dit zitten en wist hier handen en voeten aan te geven en wat kostte dat? Zomaar een paar fases voordat een idee uitgevoerd en wel geschiedenis is.

Visionair
Het is ondernemen, risico nemen, je hoofd boven het maaiveld uitsteken. En ergens over dromen en die dromen durven najagen. Alleen visionairs en dromers krijgen dit voor elkaar. Dat begint met fantaseren. Beelden en ideeën laten komen, groots denken en bezig zijn met morgen. Toekomst maken. Dat is ook wat een bedrijf doet (of zou moeten doen) met zijn visie. Alleen blijven dromen heeft natuurlijk geen zin, de volgende stap is: wie gaat dit hoe aanpakken? En vervolgens is het werken geblazen. Het gevaar van visionair denken is blijven hangen in dromen, alweer nieuwe zaken bij de kop, iets half of helemaal niet concreet maken. Een slimme visionair weet dit en zal dan ook andere, meer pragmatische, types daarvoor inschakelen. Iemand die geraakt is door het idee, maar ook handen en voeten kan geven aan de plannen. Een doener, die vanuit de grote (droom) lijn de details weet in te kleuren.

Digitaal taartje eten
Ik stel mij zo voor dat we in de toekomst allemaal de bril van Google dragen en ons leven met een bril kunnen sturen (Google Glass Project al gaande). Dat we alleen nog maar werken waar we ons bevinden, we (retour)tickets naar de maan bestellen, we gechipt worden en onze gegevens daarin kunnen opslaan (geen pasjes, geen sleutels meer en inloggen bij instanties), onze ‘schermen’ geur afgeven, er geen offline winkels meer bestaan, we berichten naar anderen kunnen denken en digitaal taartjes eten op online verjaardagsfeestjes.

Wie had gedacht dat je digitale vrienden zou krijgen, allerlei dagelijkse zaken zou willen delen en ook gaat volgen, uitnodigingen krijgt voor spelletjes en verjaardagskalenders en – ondanks je ja-neesticker – heel veel reclame langs laat komen? Denken in veertig tekens en #hashtags is geen uitzondering meer, en al je ‘vrienden’ zijn de hele dag met een blieb aanwezig. Digitaal weliswaar, maar toch dringt elk binnengekomen bericht zich op. Onmiddellijke reactie gewenst, want ‘ik heb je toch gewhatsappt, uitgenodigd om te spelen of een bericht gestuurd?

Het zou dan toch mooi zijn om die bril van Project Glass te kunnen dragen. Niets missen, aan verwachtingen voldoen en toch je handen vrij hebben. Maar wat mis je eigenlijk? Wat mij betreft tijd om te dromen in elk geval.